تاریخچه زعفران
زعفران، بیش از 3500 سال قدمت دارد و در حال حاضر کمتر کسی در دنیا هست که با این طلای سرخ رنگ آشنایی نداشته باشد. گفته میشود اولین زعفرانها در دوره ساسانیان در شهر قم کشت داده شدهاند و بعد از آن، چندان طولی نکشیده تا آوازه عطر و طعم فوقالعاده این ادویه در همه جای دنیا پیچیده است.
در این مطلب با هم سفر کوتاهی به 3500 سال قبل تاکنون داریم و تاریخچه زعفران را به طور کامل بررسی میکنیم. از شما دعوت میکنیم مطالعه این مطلب جذاب را از دست ندهید.
تاریخچه زعفران بین مینوسیها و یونانی – رومیان باستان
تمدن مینوسی اولین تمدن بزرگ اژهای بود که در جزیره کِرِت یونان به شکوفایی رسید. در نقاشیهای دیواری کاخ کنوسوس در کرت مینوسیها با قدمت بیش از 1500 تا 1600 سال قبل از میلاد مسیح، آثاری از کشت زعفران دیده میشود.
بین سالهای 1645 و 1500 قبل از میلاد، در این منطقه کشت زعفران زلزله عظیمی رخ داد و فوران آتشفشان این ناحیه را نابود کرد.
تاریخچه زعفران در خاورمیانه و ایران
ردپای زعفران در نقاشیهایی از 50 هزار سال قبل در غارهای عراق کنونی و شمال غرب امپراتوری ایران به چشم میخورد. شواهد تاریخی نشان میدهد که سومریان از زعفران به عنوان ماده اصلی داروها و اکسیرهای جادویی خود استفاده میکردند و معتقد بودند این گیاه نیرویی الهی دارد.
قدمت بهترین زعفران ایران به قرن 10 قبل از میلاد و به شهرهای دربند (روسیه) و اصفهان برمیگردد. در آن زمان زعفران به عنوان پیشکشی برای خدا و همچنین در تولید عطر و دارو مورداستفاده قرار میگرفت.
همچنین ایرانیان باستان بعد از کارهای سخت و زیر آفتاب سوزان با ترکیب زعفران ایرانی و گیاه صندل بدن خود را میشستند و معتقد بودند که زعفران زخمها را درمان میکند. بعد از کشت زعفران در ایران، چندان طولی نکشید که کشت این گیاه به ترکیه امروزی نیز رسید. شمال شهر سافران بولو مرکز کشت زعفران در آن زمان بود و در حال حاضر نیز به دلیل برگزاری فستیوالهای سالانه کشت
تاریخچه زعفران در آسیای شرقی و جنوبی
برخی شواهد حاکی از این است که اولین بار حاکمان ایرانی، زعفران را به همراه ادویههای دیگر در هند گسترش دادند تا در سراسر امپراتوری ایران زعفران کشت داده شود. از طرف دیگر، برخی شواهد تاریخی نشان میدهد که زعفران اولین بار در قرن 11 و 12 میلادی به آسیای شرقی و جنوبی رسیده است.
گفته میشود در آن زمان دو مرتاض صوفی خارجی طی سفر خود به کشمیر بیمار شدند و از رئیس قبیله تقاضای کمک کردند. پس از بهبودی، صوفیان یک شیشه زعفران به رئیس قبیله اهدا کردند و از همان زمان، زعفران جایگاه خاصی بین هندیان پیدا کرد.
برخی از دیگر مورخان نیز بر این باور هستند که زعفران از طریق مهاجمان مغولی و از راه ایران وارد چین شده است؛ چرا که در کتابهای دارویی پزشکی چین باستان موارد استفاده از زعفران به چشم میخورد.
با این حال، شکی نیست که هندیان و ایرانیان باستان از خواص زعفران به اندازه دانش امروزی اطلاعی نداشتند. در غیر این صورت خرید و فروش این گیاه به قیمت روز زعفران آن هم در هزاران سال پیش چندان چیز عجیبی نبود.
زعفران شهرت دارد.